Κι είναι στη μέση ήλιος λαμπρός
Τέσσερα χρόνια όλο μύρο
Κι ο ήλιος ο Αρχηγός».
«Έχω πίστη στον Χριστούλη
Σεβασμό στον Βασιλιά
Σαν μεγάλο πατερούλη
Αγαπώ τον Μεταξά».
Σεβασμό στον Βασιλιά
Σαν μεγάλο πατερούλη
Αγαπώ τον Μεταξά».
Μίκης Θεοδωράκης
Μέλος της Νεολαίας Μεταξά.
Ποιήματα αφιερωμένα στον Εθνικό κυβερνήτη και την 4η Αυγούστου.Η επιβολή του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου το 1936, ήρθε ως επιστέγασμα της παρατεταμένης αδυναμίας του κοινοβουλευτισμού να δώσει βιώσιμες κυβερνήσεις. Και μάλιστα χωρίς να χυθεί ούτε μία σταγόνα ελληνικού αίματος! Την 10η βραδινή της 4ης Αυγούστου 1936, ο τότε πρωθυπουργός παραδίδει δύο διατάγματα στον Βασιλέα. Ο Βασιλεύς τα υπογράφει. Η εθνική μεταβολή έχει ήδη συντελεσθεί! Τόσο απλά! Η αποφασιστικότητα του Μεταξά απέτρεψε την εμφύλια διαμάχη και τον κομμουνιστικό κίνδυνο.
Ο Μεταξάς υπήρξε άνθρωπος του πνεύματος και της δράσεως. Ακόμα και ιδεολογικοί του αντίπαλοι αναγνωρίζουν τις ανώτερες στρατιωτικοπολιτικές του ικανότητες, αλλά κυρίως την ύπαρξη ιδεολογίας νέας και ελληνικής η οποία έχοντας ως βάση τον Εθνοκεντρισμό, τάσσονταν υπέρ του οργανικού κράτους ως ενιαίου βιολογικού οργανισμού και υπέρ της ιδεολογικής και οικονομικής αυτάρκεια για το έθνος. Ως κυβερνήτης ο Ι. Μεταξάς αποτελεί τον θεμελιωτή του Εθνικού Κράτους στην πράξη, προσπάθεια την οποία είχε καταβάλλει έναν αιώνα περίπου νωρίτερα ο Ι. Καποδίστριας.
Το να ονομάζει κάποιος το καθεστώς της 4ης Αυγούστου δικτατορία είναι τουλάχιστον αδαής, εκτός αν το κάνει εκ του πονηρού. Η 4η Αυγούστου διέθετε ισχυρό ιδεολογικό υπόβαθρο, λαϊκό έρεισμα, ανεξαρτησία από τον ξένο παράγοντα, οργάνωση, προγράμματα και ταχεία πραγματοποίησή τους. Διέθετε πολιτισμικούς στόχους και εξελικτικές τάσεις οι οποίες σταμάτησαν διότι η 4η Αυγούστου έπεσε μαχόμενη κατά των Ιταλών και Γερμανών.