Τον Ιούλιο, θα διεξαχθεί στην Ουφά της Μπασκιρία, η σύνοδος κορυφής των χωρών της BRICS κατά την οποία θα προεδρεύσει η Ρωσία.
Η σύνοδος καλείται να προσδιορίσει τους τομείς συνεργασίας και να διαμορφώσει προτάσεις για την πρόοδο των οικονομιών των χωρών της BRICS. Το φόρουμ των χωρών της BRICS δεν θα πρέπει να εκληφθεί ως μια ένωση ολοκληρωτικού τύπου, κάτι που σημαίνει ότι εδώ δεν είναι καθοριστικού χαρακτήρα τα έσοδα του εξωτερικού εμπορίου και οι μηχανισμοί φιλελευθεροποίησής τους.
Οι δυνατότητες των χωρών της BRICS, τους επιτρέπουν να ενεργούν ως ανεξάρτητοι πόλοι του «πολυπολικού» κόσμου στην παγκόσμια οικονομία. Μια τέτοια τοποθέτηση των χωρών της BRICS, όμως, δεν είναι αρεστή στους ανταγωνιστές τους, καθώς παραβιάζει το, υφιστάμενο ήδη, μονοπολικό σύστημα όπου τον κυρίαρχο ρόλο έχουν οι ΗΠΑ και υποστηρίζουν οι χώρες της G7. Συν τοις άλλοις, οι ίδιες οι ΗΠΑ αντιδρούν έντονα σε μια μετάβαση στην πολυπολικότητα.
Στην Αμερική θεωρούν ότι η Ρωσία, η οποία αποκτά γεωπολιτική επίδραση στον πρώην σοβιετικό χώρο, όπως και σε άλλες περιοχές του κόσμου, αντιπροσωπεύει τη σημαντικότερη απειλή για τις ΗΠΑ και τους Δυτικούς συμμάχους στην επιδίωξη ενός πολυπολικού κόσμου. Η δραστήρια πολιτική των ΗΠΑ σε σχέση με την Ινδία, την Κίνα και τη Βραζιλία, έχει ως στόχο την προσέλκυση των χωρών αυτών στο σύστημα οικονομικών συμφερόντων των ΗΠΑ. Καλυμμένη με το πρόσχημα της «στρατηγικής συνεργασίας», στην πραγματικότητα επιδιώκει τη διάβρωση των δυνατοτήτων συνεργασίας μεταξύ των χωρών της BRICS και της πιθανότητας σχηματισμού μιας ενιαίας πολιτικοοικονομικής, διπλωματικής στρατηγικής.
Καμία από τις χώρες της G7 δεν θα υποχωρήσει εθελοντικά από την ηγετική θέση που κατέχει σήμερα στην παγκόσμια κοινότητα. Και γι’ αυτό, μεταξύ άλλων, θα τεθούν σε ενέργεια όλες οι διαθέσιμες μορφές άσκησης πίεσης...
Ενιαία στρατηγική
Η BRICS σήμερα είναι ένα σύστημα σχέσεων που βασίζεται στην ισότιμη συνεργασία, στη δυνατότητα εφαρμογής μιας ενιαίας στρατηγικής, που θα λαμβάνει υπόψη τις εθνικές προτεραιότητες. Προκειμένου αυτή να γίνει πράξη, είναι απαραίτητη η ενεργότερη συμμετοχή όλων των χωρών στις εγκεκριμένες και στις προς έγκριση συμφωνίες της G20.
Για παράδειγμα, οι δυνατότητες των χωρών της BRICS στην πορεία της προετοιμασίας της συνόδου κορυφής στο Μπρίσμπεϊν το 2014, δεν ελήφθησαν επαρκώς υπόψη στο ήδη εγκεκριμένο πακέτο πρωτοβουλιών, λόγω του ότι συντονιστές της απόφασης για τους στόχους της συνόδου είχαν τοποθετηθεί κυρίως οι χώρες της G7.
Η σύνοδος κορυφής της BRICS στην Ουφά, θα πρέπει να λάβει υπόψη αυτή την «αρρυθμία» και να βοηθήσει στην επεξεργασία μιας ομόφωνης θέσης στον τομέα των πρωτοβουλιών που εξετάζονται και εφαρμόζονται στα πλαίσια της G20.
Εθνικές προτεραιότητες
Κατά την άποψή μας, οι σχέσεις συνεργασίας των χωρών της BRICS μπορούν -και θα έχουν- αυξανόμενη ανάπτυξη μόνο σ’ εκείνους τους τομείς και τα ζητήματα που αφορούν τις εθνικές προτεραιότητες και συμφέροντα. Εύλογο λοιπόν είναι το ερώτημα: «και ποια είναι, στις σύγχρονες συνθήκες, τα εθνικά συμφέροντα των χωρών της BRICS»;
Είναι η δυναμική ανάπτυξη των εθνικών οικονομιών για την άνοδο του βιοτικού επιπέδου. Είναι η δυνατότητα αξιοποίησης των δυνατοτήτων των πολιτών τους, υπό την προϋπόθεση της διατήρησης των εθνικών και θρησκευτικών τους πεποιθήσεων. Είναι η διασφάλιση της κοινωνικής σταθερότητας και προστασίας των εθνικών εδαφών, της κρατικής ασφάλειας. Είναι η μείωση των ανισοτήτων στα επίπεδα των εσόδων των πολιτών και των περιοχών στο εσωτερικό της χώρας. Είναι η ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών και των δημοκρατικών ελευθεριών, που δεν θα παραβιάζουν τα θεμέλια του κρατικού οικοδομήματος και θα πληρούν τις απαιτήσεις για αυτοπροσδιορισμό των εθνών στην παγκόσμια κοινότητα.
Με άλλα λόγια, τα εθνικά συμφέροντα των χωρών της BRICS έχουν ως κατεύθυνση την ανάπτυξη στο εσωτερικό των χωρών και δεν αποσκοπούν σε δεσπόζουσα θέση στην παγκόσμια κοινότητα, αλλά προβλέπουν τη χρήση των περιφερειακών και διαπεριφερειακών οικονομικών σχέσεων για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί.
Ως εκ τούτου, ως τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος των χωρών της BRICS, προσανατολισμένοι για μακροπρόθεσμη στρατηγική, μπορούν εν προκειμένω να αποτελέσουν οι καθαρά εφαρμοσμένες σχέσεις σε πολλούς τομείς δραστηριοτήτων.
Έρευνα και ανάπτυξη
Όπως για παράδειγμα στην κοινή εκμετάλλευση των υδάτινων πόρων, συμπεριλαμβανομένων των αποστραγγιστικών έργων και της άρδευσης περιοχών, της δυνατότητας ενσωμάτωσης στην οικονομική δραστηριότητα των βαθέων πηγών νερού. Να σημειωθεί πως για την επίλυση αυτού του ζητήματος ενδιαφέρονται η Ινδία, η Βραζιλία και η Κίνα, ενώ στη Ρωσία, εδώ και μια εκατονταετία υπάρχει παγκόσμια αναγνωρισμένη σχολή ανάπτυξης της αποστράγγισης και βελτιστοποίησης της εκμετάλλευσης των υδάτινων πόρων.
Σπουδαία σημασία για τις οικονομίες των χωρών της BRICS έχουν η ανάπτυξη εκπαιδευτικών προτύπων και η κοινή εκπαίδευση στελεχών σε τομείς προτεραιότητας. Ειδικότερα, για την αεροναυπηγική, τον τομέα του διαστήματος, την υγεία, τη ναυπήγηση πλοίων, την κατάρτιση ειδικευμένου προσωπικού στο χώρο της ασφάλειας του κυβερνοχώρου, των νανοτεχνολογιών, οικολόγων με ευρύ προφίλ κ.α.
Ενδιαφέρει όλους και η κοινή επιστημονική έρευνα και ανάπτυξη προγραμμάτων με την προσέλκυση επιστημόνων και εμπειρογνωμόνων από τις χώρες της BRICS. Πρόκειται για προγράμματα υποκατάστασης εισαγωγών, την τυποποίηση του νομικού περιβάλλοντος για την επιχειρηματικότητα με βάση τη συνεργασία δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Η Βικτόρια Πέρσκαγια είναι διδάκτωρ οικονομικών επιστημών, καθηγήτρια, αναγνωρισμένη οικονομολόγος της Ρωσίας, εν ενεργεία μέλος της Ρωσικής Ακαδημίας Φυσικών Επιστημών.
Οι δυνατότητες των χωρών της BRICS, τους επιτρέπουν να ενεργούν ως ανεξάρτητοι πόλοι του «πολυπολικού» κόσμου στην παγκόσμια οικονομία. Μια τέτοια τοποθέτηση των χωρών της BRICS, όμως, δεν είναι αρεστή στους ανταγωνιστές τους, καθώς παραβιάζει το, υφιστάμενο ήδη, μονοπολικό σύστημα όπου τον κυρίαρχο ρόλο έχουν οι ΗΠΑ και υποστηρίζουν οι χώρες της G7. Συν τοις άλλοις, οι ίδιες οι ΗΠΑ αντιδρούν έντονα σε μια μετάβαση στην πολυπολικότητα.
Στην Αμερική θεωρούν ότι η Ρωσία, η οποία αποκτά γεωπολιτική επίδραση στον πρώην σοβιετικό χώρο, όπως και σε άλλες περιοχές του κόσμου, αντιπροσωπεύει τη σημαντικότερη απειλή για τις ΗΠΑ και τους Δυτικούς συμμάχους στην επιδίωξη ενός πολυπολικού κόσμου. Η δραστήρια πολιτική των ΗΠΑ σε σχέση με την Ινδία, την Κίνα και τη Βραζιλία, έχει ως στόχο την προσέλκυση των χωρών αυτών στο σύστημα οικονομικών συμφερόντων των ΗΠΑ. Καλυμμένη με το πρόσχημα της «στρατηγικής συνεργασίας», στην πραγματικότητα επιδιώκει τη διάβρωση των δυνατοτήτων συνεργασίας μεταξύ των χωρών της BRICS και της πιθανότητας σχηματισμού μιας ενιαίας πολιτικοοικονομικής, διπλωματικής στρατηγικής.
Καμία από τις χώρες της G7 δεν θα υποχωρήσει εθελοντικά από την ηγετική θέση που κατέχει σήμερα στην παγκόσμια κοινότητα. Και γι’ αυτό, μεταξύ άλλων, θα τεθούν σε ενέργεια όλες οι διαθέσιμες μορφές άσκησης πίεσης...
Ενιαία στρατηγική
Η BRICS σήμερα είναι ένα σύστημα σχέσεων που βασίζεται στην ισότιμη συνεργασία, στη δυνατότητα εφαρμογής μιας ενιαίας στρατηγικής, που θα λαμβάνει υπόψη τις εθνικές προτεραιότητες. Προκειμένου αυτή να γίνει πράξη, είναι απαραίτητη η ενεργότερη συμμετοχή όλων των χωρών στις εγκεκριμένες και στις προς έγκριση συμφωνίες της G20.
Για παράδειγμα, οι δυνατότητες των χωρών της BRICS στην πορεία της προετοιμασίας της συνόδου κορυφής στο Μπρίσμπεϊν το 2014, δεν ελήφθησαν επαρκώς υπόψη στο ήδη εγκεκριμένο πακέτο πρωτοβουλιών, λόγω του ότι συντονιστές της απόφασης για τους στόχους της συνόδου είχαν τοποθετηθεί κυρίως οι χώρες της G7.
Η σύνοδος κορυφής της BRICS στην Ουφά, θα πρέπει να λάβει υπόψη αυτή την «αρρυθμία» και να βοηθήσει στην επεξεργασία μιας ομόφωνης θέσης στον τομέα των πρωτοβουλιών που εξετάζονται και εφαρμόζονται στα πλαίσια της G20.
Εθνικές προτεραιότητες
Κατά την άποψή μας, οι σχέσεις συνεργασίας των χωρών της BRICS μπορούν -και θα έχουν- αυξανόμενη ανάπτυξη μόνο σ’ εκείνους τους τομείς και τα ζητήματα που αφορούν τις εθνικές προτεραιότητες και συμφέροντα. Εύλογο λοιπόν είναι το ερώτημα: «και ποια είναι, στις σύγχρονες συνθήκες, τα εθνικά συμφέροντα των χωρών της BRICS»;
Είναι η δυναμική ανάπτυξη των εθνικών οικονομιών για την άνοδο του βιοτικού επιπέδου. Είναι η δυνατότητα αξιοποίησης των δυνατοτήτων των πολιτών τους, υπό την προϋπόθεση της διατήρησης των εθνικών και θρησκευτικών τους πεποιθήσεων. Είναι η διασφάλιση της κοινωνικής σταθερότητας και προστασίας των εθνικών εδαφών, της κρατικής ασφάλειας. Είναι η μείωση των ανισοτήτων στα επίπεδα των εσόδων των πολιτών και των περιοχών στο εσωτερικό της χώρας. Είναι η ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών και των δημοκρατικών ελευθεριών, που δεν θα παραβιάζουν τα θεμέλια του κρατικού οικοδομήματος και θα πληρούν τις απαιτήσεις για αυτοπροσδιορισμό των εθνών στην παγκόσμια κοινότητα.
Με άλλα λόγια, τα εθνικά συμφέροντα των χωρών της BRICS έχουν ως κατεύθυνση την ανάπτυξη στο εσωτερικό των χωρών και δεν αποσκοπούν σε δεσπόζουσα θέση στην παγκόσμια κοινότητα, αλλά προβλέπουν τη χρήση των περιφερειακών και διαπεριφερειακών οικονομικών σχέσεων για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί.
Ως εκ τούτου, ως τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος των χωρών της BRICS, προσανατολισμένοι για μακροπρόθεσμη στρατηγική, μπορούν εν προκειμένω να αποτελέσουν οι καθαρά εφαρμοσμένες σχέσεις σε πολλούς τομείς δραστηριοτήτων.
Έρευνα και ανάπτυξη
Όπως για παράδειγμα στην κοινή εκμετάλλευση των υδάτινων πόρων, συμπεριλαμβανομένων των αποστραγγιστικών έργων και της άρδευσης περιοχών, της δυνατότητας ενσωμάτωσης στην οικονομική δραστηριότητα των βαθέων πηγών νερού. Να σημειωθεί πως για την επίλυση αυτού του ζητήματος ενδιαφέρονται η Ινδία, η Βραζιλία και η Κίνα, ενώ στη Ρωσία, εδώ και μια εκατονταετία υπάρχει παγκόσμια αναγνωρισμένη σχολή ανάπτυξης της αποστράγγισης και βελτιστοποίησης της εκμετάλλευσης των υδάτινων πόρων.
Σπουδαία σημασία για τις οικονομίες των χωρών της BRICS έχουν η ανάπτυξη εκπαιδευτικών προτύπων και η κοινή εκπαίδευση στελεχών σε τομείς προτεραιότητας. Ειδικότερα, για την αεροναυπηγική, τον τομέα του διαστήματος, την υγεία, τη ναυπήγηση πλοίων, την κατάρτιση ειδικευμένου προσωπικού στο χώρο της ασφάλειας του κυβερνοχώρου, των νανοτεχνολογιών, οικολόγων με ευρύ προφίλ κ.α.
Ενδιαφέρει όλους και η κοινή επιστημονική έρευνα και ανάπτυξη προγραμμάτων με την προσέλκυση επιστημόνων και εμπειρογνωμόνων από τις χώρες της BRICS. Πρόκειται για προγράμματα υποκατάστασης εισαγωγών, την τυποποίηση του νομικού περιβάλλοντος για την επιχειρηματικότητα με βάση τη συνεργασία δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Η Βικτόρια Πέρσκαγια είναι διδάκτωρ οικονομικών επιστημών, καθηγήτρια, αναγνωρισμένη οικονομολόγος της Ρωσίας, εν ενεργεία μέλος της Ρωσικής Ακαδημίας Φυσικών Επιστημών.
Ο Μιχαήλ Εσκιντάροφ είναι πρύτανης του Πανεπιστημίου Οικονομικών της κυβέρνησης της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Πηγή: rbth.com, Rossiyskaya Gazeta. Φωτογραφια: Alexei Druzhinin / RIA Novosti
Πηγή: rbth.com, Rossiyskaya Gazeta. Φωτογραφια: Alexei Druzhinin / RIA Novosti
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου